Thursday, July 30, 2009

Kondom

Paling baga perasaan Pak Ayie Ayie pabila terkenang masa lampau. Dah lah ia koa memang baga. Urangk ang ngajarie ia jukut jukut ang bafaedah pun baga ugak. Sekolah tinggi tinggi. Training sampe talu ampat tahunt. Dapat dipaloma. Tapi masih baga. Ngosaie duit parentah. Ngajarie urangk cara salah.

Jamaea ba Pak Ayie Ayie annak bera. Misi ang ngajarie ia cara cara makay kondom koa, salah. Toak toak sekolah tinggi. Toak toak training batahunt tahunt. Baga ea aya Pak Ayie Ayie ugak.

Bukan main kandak ea Pak Ayie Ayie ngan bini ea ampus ka kelinik desa koa. Tujuan nea maok merancang keluarga. Waktu badating di babah durian koa dek ea, Pak Ayie Ayie ngan bini ea dah bajanji kalau dah baaki babini kalak, ia dua koa maok merancang keluarga dohok. Maklumlah, bukannya ada duit maok ngidupie anak mun annak dirancang. Waktu koa, Pak Ayie Ayie tahan ati ajak. Maklumlah gik napant nahuie cara cara jamaea merancang keluarga. Kondom pun gik annak. Jaji, waktu dating (annak nahuie ia amia istilah dating daam bahasa Salako), terpaksa lah Pak Ayie Ayie nahan perasaan. Mun dah atang perasaan ang lain macam koa Pak Ayie Ayie pura pura namparie rangit. Paduk di paha pujaan ea pun di sea nampar ia sangkak rangit.

Sehari sebelum ia bajajiant, Pak Ayie Ayie nabanan pujaan ea ka kelinik desa. An ja urangk, misi atau daresa di kelinik koa panay ngajarie urang cara cara merancang keluarga. Lalu ampus lah ia dua ka kelinik desa koa.

“Kami tok maok kahwin ini malam. Bagaimana ba urangk merancang keluarga supaya tidak terus beranak mun dah kahwin?” ja Pak Ayie Ayie batanya ke misi ang bertugas. Misi koa babaju unggu. Antah misi atau nurse atau sister. Annak nahuie Pak Ayie Ayie. Ia batanyak straight to the point.

“Ohh..senang ajak. Makay kondom..” ja misi koa.

“Apa ba kondom itu?” tanya Pak Ayie Ayie. Slang Salako ea annak angit walaupun ia dah practice kata Laut sepanjang perjalanan ke kelinik koa taie.

“Kondom itu sarong getah..”

Takajut Pak Ayie Ayie. Damia kaitan nay sarong getah ngan merancang keluarga. Kalau sarong kain koa ia nahuie. Bini ea selalu makay sarong di rumah. Nyian sarong getah. Annak suah Pak Ayie Ayie nangar sarong getah. Banar ia seorang pemotong getah tapi ia annak suah nangar perkataan sarong getah.

“Macam mana ba rupa nya?” tanya Pak Ayie Ayie jujur. Ia mamang annak faham. Nasib ugak ba misi koa annak bera. Ia memang dah biasa ngan ragam manusia bodo bodo aya Pak Ayie Ayie koa.

Misi koa pun ngauarant paket kondom. Ia mukak kondom koa lalu magarikant ia ka Pak Ayie Ayie ngan biniea. Tacangang Pak Ayie Ayie. Jamaea makay ia? Dimakanie kay? Atau digosokant kay?

“Macam mana ba pakey dia?” ja Pak Ayie Ayie ugak agik. Misi koa pun cool ajak. Ia dah biasa ngajarie urangk cara cara family planning. Ia memang dah terlatih.

“Kalau kamu sudah sedia maok main, kamu masukkan kondom ini begini...” ja misi koa sambil ia namaan kondom koa ka jari telunjuk kay. Ia ngurut ngurut kondom koa sepanjang jari ea. Pak Ayie Ayie nanangan ajak. Susah ia faham. Maklum lah urangk baga baga.

“Faham?!!” misi koa tiba tiba ngajut Pak Ayie Ayie. Tatutup moot Pak Ayie Ayie ang kangak kangak koa taie. Bancik ugak kali misi koa nanang ia.

“Faham!!” ja Pak Ayie Ayie nyahut secara sempontan. Latah. Takajut.
Sebenar ea ia napant faham giak. Jamaea kondom koa dapat nahan manusia beranak mun ditamaan ke jari waktu main. Mun sea nang dah baga memang baga.

Misi koa pun marek Pak Ayie Ayie dua kamut plastic berisi kondom.

“Berapa raga nya?” jujur Pak Ayie Ayie batanya. Ia fakir kondom koa dijua. Kalau urangk kaya annak ia batanya raga ea. Ia maok free. Tapi urangk sontok aya Pak Ayie Ayie baie jukut free. Sontok sontok pun ia ada maruah. Baie nya ar urangk barek jukut free. Kalau nulung dangan baru ia maok free. Kalau dangan bayarie ak, “nak ibuh ajak.. damia eay..” ja rea. Koa ihan kali kay nya bangsa ea baie kaya.

“Ini barang parentah..Free..” ja misi koa.

“Ooh..kalau barang parentah tidak apalah. Free pun tidak apa..Kalau bukan saya undi dia, mana dia dapat jaji parentah..” ja Pak Ayie Ayie serious. “Kalau kamu punya tadi, saya mau bayar..”

Pak Ayie Ayie pun puangk ke rumah ea ngan pujaan ea. Dangan di rumah dah sibuk bateleh manok, batangkap enyengk. Ada ang ngamin bangkat berisi roas buuh. Ada ang nabanan daun daun abuant ngan daun minyak. Ada ang dah maiki api nangkonan aik angat ayak ngikisie manok ngan enyang. Gawea kayak keluarga Pak Ayie Ayie maam koa. Pak Ayie Ayie kahwin ngan pujaan ea.

Dipendekkan curita, maam koa Pak Ayie Ayie ngan bini ea pun tamak lah ke daam biik tidur ea. Kiamu ea pun kiamu ama. Dak bacoak coak di darah katingik ngan darah rangit. Urangk di uas sibuk ngan curita masing masing. Ada ang bamain olo. Ada ang bamain bandat. Kumpulan ambini sibuk nyuman tumpik. Urangk tuha tuha nutuk sampak sambil ngalakarant uma padi. Kabant angaki ada ang ngalakarant bekas anor babont.

Pak Ayie Ayie annak paduli semuhea ea koa. Ia nabanan bini ea tamak ke daam kiamu. Bini ea annak kisah bau kiamu ea koa. Manusia mun dah dilamun perasaan cinta berahi, guringk di atas tahi sapi pun annak kisah.

Pak Ayie Ayie dah bersedia. Bini ea dah halal. Dah disahkan umarek koa taie. Dah sah jaji aki bini. Dah selama nyian ia nahan perasaan. Maam nyian lah maam ea. Maok malatup rasaea kepala Pak Ayie Ayie

Pak Ayie Ayie pun ngojek paket kondom ang misi marek koa taie. Ia dah sedia. Ia pun namaan kondom koa ke jari telunjuk kay. Ia ngurut kondom koa sampay inpus jari ea koa aya ang di misi ngajarie siang taie. Pak Ayie Ayie nagan Mak Ayie Ayie pun sedia.

Deng..deng.. deng.....!

Dangan di uas masih sibuk ngan curita masing masing. Annak sadar kabant ea rumah Pak Ayie Ayie koa bergoyang goyang. Maklum lah mun dah bajudi, dah nyochok nyochok..Annak sadar ka dunia.



*** *** *** ***

Dua buant kemudian, bini Pak Ayie Ayie selalu ngarebeh. Kadang kadang ngidam maok makant tahi manok. Kadang kadang ngidam maok makant buah nangkak. Damia hal? Ada sakaie waktu ampusak motong getah, tiba tiba bini ea koa muntah tengah maraga. Panik Pak Ayie Ayie lalu annak jaji ampus motong. Cuti sakit seari. Pak Ayie Ayie pun cuti ugak ari koa.

Rupa rupa ea bini Pak Ayie Ayie mengandung...

Heran Pak Ayie Ayie. Mangke gak setiap kali ia nidurie bini ea, ia makay kondom. Dah maok dua kamut ores kondom ia makay setangar ia sah kahwin ngan bini ea koa. Annak patut bini ea panay babuntingk. Annak patut bini ea main kayu tiga. Annak patut bini ea mengandung sebab Pak Ayie Ayie dah nuruti ajaran misi koa arikoa cara cara family planning.

Lalu Pak Ayie Ayie nabanan bini ea ka kelinik desa. Ia ngagoik misi ang ngajarie ia cara cara makay kondom arikoa.

“Hei!! Misi !! Misi!!..kariak kariak Pak Ayie Ayie nyaruk misi koa.

“Pa Hal?” ja misi koa. “Pa hal tajerit jeri macam orang bodoh..”

Bera misi koa. Supant ugak ba nya ar sebab rami urangk di kelinik koa.

“Kau yang bodo..bukan aku..”

Wah..bera Pak Ayie Ayie. Mood ea nang annak sangape bato sejak ia nahuie bini ea mengandung. Planning ea tersasar. Ada ugak ia terfikir maok nyuruhan ak bini ea koa dari. Mungkin main kayu tiga.

“Apa hal Pak Cik?” ja misi koa agik. Ia mula lembut sebab gaik kana tampeleng. Urangk kampong aya Pak Ayie Ayie koa bukannya dapat disabar sabarie mun dah bera.

“Mengapa ba bini saya mengandung? Dulu kau bagi saya dua kamut kondom dah maok abis saya pakai. mengapa dia masih mengandung?”

Terdiam misi koa. Annak dapat ia bakata kata. Heran nya ar. Lucu pun ada daam fikiran ea. Bera pun ada..Tapi memang heran nya ar. Dah maok dua kamut kondom ang Pak Ayie Ayie makay tapi bini ea masih mengandung. Mana boleh? Bocor kah kondom koa?

“Macam ne kitak makay kondom ia Pak Cik..?” tanya misi koa agik. Memang ia heran.

“Macam kau ajar dolok ia? Setiap kali kami duak main, aku nyarongkan kondom ke jari telunujk aku...” sahut Pak Ayie Ayie.

Misi koa tercengang agik. Kedua dua apak tangan ea di sea nempekkan ke kokok ea. Moot ea munchong aya moot ikan batok. Mata ea boat aya mata binau. Tergemam ia.

“Dah dua kamut kondom kitak sarongkan ke jari telunjuk kitak? Masallah...Patut lah bini kitak bunting!!!” ja misi koa ngampak.

Dah timu bera nya ar ka Pak Ayie Ayie koa. Annak suah nya ar tatamu ka manusia baga bin bodo jakoa setengar ia karaja jaji misi. Ia faham kaniak damia bini Pak Ayie Ayie mengandung walaupun dah dua kamut kondom di sea makay.

Lalu misi koa maba Pak Ayie Ayie tamak ke daam biik. Di daam biik koa, misi koa nerangkan ke Pak Ayie Ayie sebab sebab damia bini ea babuntingk walaupun dah dua kamut kondom di sea makay. Lalu Pak Ayie Ayie pun faham. Bini ea pun faham.

“Tok rejeki kitak duak...”ja misi koa mujuk Pak Ayie Ayie. “Kitak patut bersyukur sebab dapat anak awal”.

“Tapi macam mana ba saya dapat beri dia makan nanti.. Saya cuma karaja potong gatah..” ja Pak Ayie Ayie. Sebenar ea ia mangap annak dapat ngidupie manusia. Ia baie nanang manusia idup papa sebab annak makant. Koa lah nay ar gik baie kandak ea beranakak dohok. Planning ea maok ngomokan duit manyak manyak baru ia beranti ak makay kondom. Mun dah manyak duit baru ia sedia maok ngidupie ak anak.

Tapi dah tersilap langkah. Antah misi ang salah ngajarie ia cara cara makay kondom atau antah ia sendirik nang bodo baga annak masok ajar. Tapi kalau dikira kira, Pak Ayie Ayie annak salah. Ia ngikuti ajaran misi koa.

Jamaea pun, Pak Ayie Ayie bersyukur dapat anak koa. Anak angaki. Dah kayak anak kay koa. Dah hampir hampir masuk universiti.

“Anak accident.” fakir Pak Ayie Ayie. “Nasib baik nya ar annak ku pachet waktu gik enek dokya...”

Friday, July 24, 2009

Pak Ayie Ayie Timu Repo Di Hospital

Timu repo Pak Ayie Ayie diam di Hospital. Makanan urangk jaga. Minuman urangk barek. Kubuk, cadar tilam, banta urangk cuci, urangk ganti tiap ari. Ang paling repo ea bagi Pak Ayie Ayie ialah nanang bala nek idak nurse ngan misi mangkak kuayangan.

Mun di rumah, Pak Ayie Ayie kahea nangar karebeh bini ea ajak tiap ari. Di hospital koa ia dihibur nangar suara mesra nek idak nurse ngan misi.

“Dah makan Pak Cik...?”
“Dah minum Pak Cik.. ?”

Annak kisah lah ia disaruk pak cik. Kalau disaruk abang lagi bato. Pak Ayie Ayie nyian memang annak sadar ka dirik ea. Patut ugak nya dangan matak manusia baga baga. Nang gak amparek bodo bodo.

Ang paling best bagi Pak Ayie Ayie ialah waktu para nek idak nurse atau misi koa mariksa tekanan darah ea. Nurse koa akan machet nadi atau mek Pak Ayie Ayie. Mia agik ba...seram sejuk rasa Pak Ayie Ayie mun di ambini jameh.

Kadang kadang Pak Ayie Ayie sengaja berhenti mansengat. Ia maok nguji nek idak nurse koa. Tapi ai annak dapat merantiant denyutan nadi ea. Nadi koa, mek ba ja Salako. Rupa rupa ea, mek koa annak sebaya ngan sengat. Walau pun berhenti mensengat, nadi atau mek koa tetap akan berdenyut. Pada fikiran Pak Ayie Ayie, kalau berhenti mensengat, manusia mungkin masih dapat idup. Tapi kalau dah denyutan mek koa berhenti, alamat mati lah urangk koa.

Sepakara agik ang mingungan fikirant Pak Ayie Ayie. Ia annak panay membezakan amaie nurse, amaie misi, amaie sister.. Ada babaju putih Ada babaju unggu. Ada babaju pink. Ada babaju biru. Binggung Pak Ayie Ayie.

Kaintas kaintas manusia ngalimpasi katil Pak Ayie Ayie. Pak Ayie Ayie nanangan ajak olah manusia. Ada ang nabanan epal. Ada ang nabanan kueh lampong. Ada ang nabanan bunga. Ada ang dah nabanan kain kapan. Rata rata nabok kamaruk masing masing.

Ada ugak terfikir daamk kepala otak Pak Ayie Ayie damia sebab manusia aya kasih atau sayang ka manusia lain mun manusia koa dah sakit. Dah samak mati ak. Mun dah mati ditangisie. Karuo karuo nangis. Tapi masa sihat, annak dipadulian. Disebut sebut. Diumpat. Diredongk. Difitnah. Mun dah sakit sikasih kasih ak. Ditabok.

Ada ugak terfikir kepada Pak Ayie Ayie damia manusia mun dah sakit suka ampus ka hospital. Gik arek digaar rumah sakit. Manusia ang sakit, tapi hospital digaar rumah sakit. Baga ugak manusia nyian. Dangan matak Pak Ayie Ayie ang baga. Manusia ang ngaar hospital koa rumah sakit agik baga. Rumah maea panay sakit?

Urangk mun dah sakit berbaris baris namuie doctor atau daresa. Aya lah doctor atau daresa koa dapat nyamuhan penyakit. Paling paling dibarek panadol. Kalau sakit parut atau demam, dibarek antibiotic. Munuh segala kuman kuman, bacteria bacteria atau jukut jukut ang alus alus. Virus kay damia kay. Mungkin jukut kakoa ihan ang difikirkan sebagai antu gik arek. Gik dekea, mun ada urangk ang damam atau sakit sakit, dah kana badi antu ja dangan, Lalu bagagok dukun lalu batangas. Macam macam daun kayu,duri gumak ngan kemanyan ditunu ayak mijawat asap. Pas koa dibarek aik tawar. Lebih kurang aya panadol lah kali aik penawar koa.

Musim moden kaniak pun sabaya ugak. Bala pegawai kesihatan selalu nyepayray asap ka kawasan kawasan parumahan, kononea munuh rangit ades. Bala Salako dah ama nyepayray ang disebut batangas. Kalu katungo gigit ka pair, pun ditangas. Jantok lah katungo koa sebab sakit mata kana asap tangas koa lalu samuh lah urangk ang kana gigit katungo koa.

Tersenyum Pak Ayie Ayie mikirant kemodenan manusia kaniak. Bangsaku dah ama ngarajaan jukut ang di nek idak kesihatan ngarajaan nyia. Nyeparay koa sebaya ugak aya batangas.

Jamaea pun, Pak Ayie Ayie timu repo diamk di hospital koa. Mangkak kuayangan manusia bagagok ubat. Ada ang nabanan puangk ubat sampey sakamut. Ada ang pucat lesu bukan sabab sakit tapi gaik mati ak. Baru sakit bisol, dah mangap gaik mati ak. Waktu sembahyang bukan main maok samak ak Tuhan. Tapi bila kana penyakit bisol dah mangap, gaik mati ak. Jamaea lah ampusak ka Saruga mun gaik mati ak? Silap silap mati kana heart attack. Sakit bisol, tapi mati kana heart attack sebab terlalu mangap gaik mati ak. Mati disebabkan gaik mati ak. Ka Saruga annak ngaramus sebab terpaksa ngaintasie titi bajoa.

“Baga..” fakir Pak Ayie Ayie. “Manusia nang baga..beria ia ampusak ka Saruga tapi gaik mati ak. Jamaea lah ampusak ka Saruga mun annak mati?”

Maok rasa ea Pak Ayie Ayie terus kana tahan di hospital koa. Repo perasaan ea. Kalau disuruh kauuar pun mungkin maok ia minta pangkong agik ka urangk supaya ia dapat masuk ka hospital agik. Pak Ayie Ayie nyian nang baga. Manusia bodo bodo.

Pak Ayie Ayie releks ajak. Mun dah mati ak, kadang kadang waktu tidur, bermimpi kana chakak antu pun, dah mati. Mati tidur. Mun janyi napant mati ak, jamaea manusia munuhak pun annak mati. Aya dirik ea, urangk mangkongie setengah mati, tapi annak mati. Kahea tamatiant. Pengsan lah ja bahasa Laut. Fainted ja urangk Putih. Bukannya painted, tapi fainted.

Bera Pak Ayie Ayie waktu ia urangk nabanan ka hospital arikoa. Waktu daamk ambulan ia terdengar doctor berkata “..he is painted..” Baga fakir Pak Ayie Ayie. “Aku bukannya painted...aku cuma fainted..” Doktor pun bodo bodo ugak. Baga. Tapi repo Pak Ayie Ayie waktu daamk ambulan. Segalea kenderaan berhenti ampus ka sisi maraga. Kereta YB pun taserek ka sisi maraga bila nangar siren ambulan ang nabanan Pak Ayie Ayie. Aye YB ugak perasaan ea.

Ia bukannya pengsan sebenar ea. Ia purak purak pengsan. Angkoa adalah aka Pak Ayie Ayie nyelamatkan dirik ea waktu kana pangkongie waktu koa. Ia suah nangar curita pianuk pura pura mati mun batamu binatang buas. Binatag buas baie makant binatang ang dah mati. Koa lah pianuk pura pura mati mun batamu binatang buas. Jakoa ugak aka Pak Ayie Ayie. Waktu urangk mangkongie ia, ia pura pura pengsan. Angkoa adalah stretegi Pak Ayie Ayie nyelamatkan dirik ea. Memanglah kepala ea ukak berdarah. Tapi ia masih sedar waktu urangk naliponie ambulan. Ia masih sedar waktu dinamaan ke daam ambulan. Ia masih sedar waktu ngaramus di wad hospital.

Ia mula annak sedar cuma pabila kana bius. Konon ea maok nyahit ukak di kepala ea.

“Koa pun keraja baga..” fakir Pak Ayie Ayie. “Urangk annak mati, dimatikan..”

Koa lah kay nya ar bagi Pak Ayie Ayie, urangk ang mangkongie ia ari koa memang baga. Bodo. Maea annak? Dah akak magkongie Pak Ayie Ayie, kabant ea naliponie ambulan. Dah sangapea duit mayar bill talifon koa. Tambah agik raga minyak kenderaan ambulan koa. Damia lah hasil ea mangkongie urangk? Rugi adalah.

Angor gak aya Pak Ayie Ayie. Ia kana pangkongie taga maok motek kak gambar anak ea ang jantok lalu sangkut di babah kang kang ambini Tambi. Antah amia sial tulah ea kay nya sangkut di paha ambini Tambi koa gambar anak Pak Ayie Ayie ang jantok dari dompet ea. Nang dah nasib ea tamak ak ka hospital. Lalu kabant Tambi koa fakir Pak Ayie Ayie ngacho ak ambini Tambi koa lalu kana pangkongie.

Bodo tindakan urangk ang mangkongie ia koa. Banar kabant ea koa tokey tokey atau urangk terpelajar tapi otak ea lebih baga, lebih bodo dari kepala otak Pak Ayie Ayie. Walau pun Pak Ayie Ayie pengambinian, tapi annak lah ia sembarang rojoh ka sia, rojoh ka nauun. Jak kalau setakat ambini Tambi koa, huuhh, annak taniti kali nya ar..

Walau pun dituduh baga baga, Pak Ayie Ayie masih ada maruah. Kalau urangk mangkongie ia koa sebab ia ngait atau ngarogol atau munuh, Pak Ayie Ayie annak kisah. Nang gak patut pengait, perogol atau pembunuh koa dipangkongie. Dibunuh pun patut. Disula ngan buuh tojengk.

Tapi jamaea pun, Pak Ayie Ayie bersyukur sebab kana pangkongie. Mun annak jakoa mungkon annak berpeluang ia masuk ka hospital koa. Kay nya ar urangk matak Pak Ayie Ayie nyian baga baga. Bodo. Dah urangk mangkongie pun ia bersyukur. Manusia damia jakoa? Baga. Bodo bodo.

Bab ang paling repo bagi Pak Ayie Ayie ialah waktu bala nek idak nurse atau misi membuat lawatan. Pak Ayie Ayie akan berpura pura sakit kuat. Miah. Kadang kadang heran para nurse ngan misi atau doctor. Tekanan darah ea bato. Denyutan nadi atau mek ea, bato. Ukak di kapala ea dah sambuh. Tapi Pak Ayie Ayie masih aya urangk sakit miah. Taruk lalu. Mangkin misi samak, makin kuat sakit ea. Keadoh adoh.

“Bodo kabant ea nyian..” fakir Pak Ayie Ayie. “Aku sebenar ea dah samuh..”

He he he..

Tuesday, July 21, 2009

Pak Ayie Ayie & Anak Masuk Hospital

Pak Ayie Ayie dah mula nguranat. Ubat bius an nidurant ia koa dah mula berkurangan kesan nea. Pak Ayie Ayie mukak mata ea. Ia tatanang ka ambini babaju putih koa agik. Entah malaikat atau bini ea. Annak kanaday ia bini ea sebab ambini babaju putih koa masih muda. Bini ea dah upgrade umur ea.

“Bangun Pak Cik..” ja ambini koa. Pak Ayie Ayie annak sangape respon sebab dah merasa sakit sakit badan ea. Ia ngarasaie kepala ea. Babalut kain putih. Seluruh kepala ea dimungkus ngan kain putih. Heran Pak Ayie Ayie.

Ia memaik ka katil sebelah. Takajut Pak Ayie Ayie. Ia tatanang ka anak kay taguringk di atas katil. Binggung Pak Ayie Ayie. Anak ea sepatut ea di universiti.

“Kau lah koa Ee?” tanya Pak Ayie Ayie. Suara ea masih pasea. Tahak ngan lender masih melakat lakat di daam nyawa ea.

“Auk Pak ar..aku kana pangkong bala Iban..” jawab anak Pak Ayie Ayie. Kedua dua paha ea babungkus ngan semen putih. Ia terguringk di atas katil sebelah katil bapak ea. Ambini babaju putih koa tersenyum nangarant dua beranak koa bacurita.

“Jamaea ba kay kau kana pangkong? Damia salah ngu?” Pak Ayie Ayie cuba umpat tapi annak badaya. Sakit lalu seluruh badan ea. Lalu ia memaik ajak nanang anak kay di sebelah ea.

Sebenar ea anak Pak Ayie Ayie koa kana pangkong sebab salah faham bahasa. Ari ia kana pangkong koa Ia nyarohie kawasan Universiti tempat ia maok mendaftar ak. Antah jamaea ia lalu sasat. Puas ia nyarohie kawasan koa. Dah puas ia batanya ka urangk tapi masih annak tamu maraga kauuar. Ia lalu sasat ke kawasan perkampungan Iban. Antah kampong damia.

Payah maok difahami masalah anak Pak Ayie Ayie koa. Ia dah cukup sekolah ea. Dah maok masuk ka universiti. Bahasa Inggeris dah ngaretes. Bahasa Laut amay agik. Bahasa Iban pun ia dah panay dikit dikit. Tapi tah jamaea ia masih baga, kalah sumangat. Jamaea ia tang annak namu maraga kauuar.

Ari pun dah mula umarek. Anak Pak Ayie Ayie koa pun terfikir maok numpangak rumah urangk di koa maam koa.

Ia pun lalu singgah di sebuah rumah.

“Oo Pak Cik. Boleh aku tumpang tidur di rumah Pak Cik malam ini?” ia bertanya.
“Nadai ulih, nak. Aku bisi tiga iko anak daha..” jawab Pak Cik koa.

Anak Pak Ayie Ayie koa pun ampus ka rumah di sebelah. Ia nodok pintu rimah koa. Lalu kauuar tuan rumah.

“Oo Pai..Boleh aku tinduk di tu..?” ja anak Pak Ayie Ayie koa. Panay ugak ia ngarut ngarut kata Iban.
“Nadai ulih nak” ja tuan rumah koa. “Aku bisi dua iko anak daha”

Anak Pak Ayie Ayie koa pun binggung. Damia salah ea numpangan urangk walau pun ada anak dara? Bukan nya ia gata giak nanang anak dara urangk. Ia kahea maok numpangak barang semaam sebab ia dah sesat. Mungkin ampagi ea ia dapat ngagoik maraga kauuar.

Ia pun ampus ka rumah an sebuah agik. Ia nodok pintu rumah koa. Kauuar ampuk rumah.

“Nama hal?” ja ampuk rumah koa. Garang rupa ea.
“Boleh aku numpang tinduk di tu. Pai?” ja anak Pak Ayie Ayie agik seolah olah merayu. Ia dah mula mangap. Kalau lah annak urangk tumpangan, jamaea lah nya tidurak.
“Ooo..nadai ulih. Aku bisi anak daha..” sahut ampuk rumah koa. Bang!! Ia ngampasant nutup pintu rumah ea.

Anak Pak Ayie Ayie pun dah mula ngalabah. Samuheaea rumah koa ada anak dara. Rupa rupa ea kalau ada anak dara, anak dapat ditumpangie. Tang ja urangk, kalau ada anak dara muih disubuk gik arek. Ngayap. Kaniak lain lalu. Numpangan tidur di rumah pun annak muih.

Ia lalu duduk di sisi maraga. Ia bafikir jamaea cara ngagoak rumah ang dapat ditumpangie.

Lalu ia bafikir maok ngubah cara bertanya. Ia nekad maok bakata daam bahasa Iban. Tuah tuah ea ia diterima.

Ia lalu nodok pintu rumah Iban an sebuah agik. Dok..dok..do....!!
Pintu lalu dibuka. Kauuar ampuk rumah koa. Ia annak babaju. Parut ea gendut.

“Nama hal??!!” ja rea. Suara ea garang.
“Nuan bisi anak daha, Pai” ja rea anak Pak Ayie Ayie koa, ngubah cara ea batanya.
“Nama hal??!!” tanya ampuk rumah koa agik. “Nama hal?!!”
“Aku kaak tinduk di tu, Pai..” rayu anak Pak Ayie Ayie koa.

Ampuk rumah koa pun naik darah lalu tamak ke daam rumah. Annak ama pas koa ia kauuar agik nabanan kayu alu. Annak sampat anak Pak Ayie Ayie koa dari, urangk koa terus mangkongie paha ea. Kahiar kahiar anak Pak Ayie Ayie koa minta tolong. Urangk ang di sekitar kawasan koa atangk menolong. Ada ang dah nalipon polis. Ada ang dah nalipon ambulan. Kasih nanang anak Pak Ayie Ayie rabah atas maraga samak rumah urangk ang mangkongie ia koa.

Anak Pak Ayie Ayie koa pun dangan nabanan ka Hospital Kuching. Dua dua paha ea patah kana pangkong.

Secara kebetulan katil samak Pak Ayie Ayie kosong waktu koa. Nurse ang bertugas waktu koa pun moangan ia di katil samak Pak Ayie Ayie koa. Waktu koa Pak Ayie Ayie masih napant sadar kana bius.

“Lalu annak jaji aku mendaftar di universiti koa Pak ar..” ja anak Pak Ayie Ayie ka bapak ea. “Bukan nasib ku kali...”

Ia memaik ka kebak nanang bapak ea. Rupa rupa ea Pak Ayie Ayie ngararap agik. Nurse ang nangarant curita anak ea koa tersenyum dalam sedih. Paduan ea nurse koa urangk Salako ugak.

“Lain kali mun annak panay kata Iban, amay kalalah...” ja nurse koa ka anak Pak Ayie Ayie koa. Tercangang anak Pak Ayie Ayie nangar nurse koa bakata bahasa Salako.

Pak Ayie Ayie masih ngarerep.

Saturday, July 11, 2009

PAK AYIE AYIE MASUK HOSPITAL

Pak Ayie Ayie memang biasa tidur aya urangk mati. Mungkin sebab ia annak stress. Paling paling ia mikirant uma ea. Paling paling ia kahay mikirant cuaca ampagi ari. Kalau ujant, annak dapat motong. Tapi masih dapat ampus ka uma mun ari ujant dah inak. Koa annak ada masalah. Annak ngatangan stress. Pak Ayie Ayie annak ba loan. Annak ba utangk. Rumah ea disea mijawat sendiri. Rumah kayu tapi cukup tagap. Kalau diberakati ia panjang umur, rumah ea koa dapat sampae ka annak cucu.

Tapi ari angkoa taie tidur Pak Ayie Ayie lain macam. Ia langsung annak bamimpi. Ia rasa nyaman lalu. Bila ia mukak mata ea, ia tatanang ka ambini ngiaaik ia. Ambini koa babaju putih. Ada jukut aya songkok berwarna putih di atas kepala ambini koa. Pas koa, ambini koa nangkap kokot Pak Ayie Ayie lalu machet pergalangan kokot ea. Heran Pak Ayie Ayie.

Pak Ayie Ayie cuba maok bakata tapi suara annak kauar. Pak Ayie Ayie maok bergerak tapi lemah longlai rasa seluruh tubuh ea. Pas koa Pak Ayie Ayie nutup mata ea lalu tidur agik.

An sebenar ea, Pak Ayie Ayie baru akak kana bius di Hospital Kuching. Koa lah ia rasa tidur annak bamimpi. Pak Ayie Ayie kana bius.

Panjang curita ea.

Awal siang ari angkoa, Pak Ayie Ayie bajaant jaant di India Street. Ia ngago kamera ang murah murah maliant nak anak ea. Al maklumlah anak kay koa baru dapat tawaran masuk universiti. Ia maok bagambar ak waktu mendaftar di universiti koa. Untuk kenangan anak petani masuk universiti.

Repo perasaan Pak Ayie Ayie sebab anak kay koa dapat masuk universiti. Bukan senang masuk universiti. Kepala otak mesti begeliga. Kalau kepala otak kahea alang alang, annak kanaday dapat masuk universiti. Lebih lebih agik urangk aya Pak Ayie Ayie nyian bukannya ada makanan berzat. Hari hari laok daun manggala. Sekali sekala ada ugaklah ia mali amak enyengk kalau ia dah bajua gatah. Lain lah aya anak anak urangk ang senang, kaya raya. Dari kenek dah nginsap susu sapi. Kadang kadang terfikir ugak Pak Ayie Ayie. Mungkin sebab terlalu awal nginsap susu binatang koa kali kay nya ar manusia kaniak berolah macam binatang.

Bagi anak Pak Ayie Ayie, dari kenek ia nginsap susu ibu. Annak nahuie lah ia damia zat ea susu ibu koa tapi ang pasti susu ibu koa free. Annak payah dibeli di kadea. Bila anak kay koa dah mula panay nyochok ka changkir, Pak Ayie Ayie ngajari ia nyochok kopi O kaw.

Syukur ugak lah kepala otak anak kay koa bergeliga ugak. Koa lah kay nya ar dapat masuk universiti. Anak kay koa ugak lah ang ngajarie Pak Ayie Ayie segek dua kata urangk putih.

"Jamaea nyabut nasi, nak?" tanya Pak Ayie Ayie ka anak kay koa waktu di rumah.
"Rice, daddy" jawab anak kay.

"Jamaea nyabut makan?"
"Food, daddy"

"Gambar?"
"Photo, daddy"

"Ambini?"
"Girl, daddy"

Jakoa lah Pak Ayie Ayie selalu baajar segek dua kata kata urangk putih ngan anak kay. Paling sayang Pak Ayie Ayie ka anak kay koa sebab dapat ngajar ia kata urangk putih. Kalau setakat yes, no, alright koa, dah ama Pak Ayie Ayie panay. Tapi kata kata ang lebih dalam, Pak Ayie Ayie baajar ka anak ea. Lebih lebih agi kaniak anak kay koa dah maok masuk universiti. Makin bangga Pak Ayie Ayie dapat anak ang begeliga kepala otak kay.

Koa lah sebab ea Pak Ayie Ayie ngirihant gambar anak kebangaan nea koa kamaea maea ia ampus. Gambar anak ea koa di sea nyimpan daam dompet duit ea. Setiap kali ia mukak dompet duti ea, ia akan tatanang ka muha anak kay koa. Kasih seorang bapa.

Di India Street koa ia namu sebuah kadey bajua kamera. Adalah duit sadikit Pak Ayie Ayie masa koa sebab baru apas bajua gatah. Pak Ayie Ayie pun setujulah mali ak kamera koa. Dah sinangkapi kamera koa. Ia pun ngauarant dompet duit ea. Pabila ia narik duit ea, kokot ea gatar gatar. Maklumlah an ja dangan di India Street koa manyak pencopet. Mangap Pak Ayie Ayie.

Oleh sebab kokot ea gatar gatar narik kak duit dari dompet ea koa, Pak Ayie Ayie lalu tertarik ka gambar anak kay. Daam kegatar gatar koa, gambar anak kay koa lalu jantok lalu kana tiup angin lalu terbang melayang layan gambar anak kay koa. Pak Ayie Ayie pun terus batalamba neleh gambar anak kay koa. Kamera an disea baliak koa masih disea nangkapi. Kampak kariak tokey koa sambil neleh Pak Ayie Ayie.

Nang dah ditakdirkan nasib Pak Ayie Ayie malang ari angkoa. Gambar anak kay koa lalu sangkut di babah kang kang ambini Tambi ang berdiri di kaki lima di India Street koa. Pak Ayie Ayie pun serba salah. Ia bongkok maok motek kak gambar anak kay koa tapi ia gaik kadek urangk matak ia maok ngacho ambini Tambi koa. Ia pun lalu terfikir maok menggunakan bahasa urang putih ang disea maajarant dari anak kay.

"Can you open your sari?" jarea ka ambini Tambi koa sambil ia nojok ka babah paha ambini Tambi koa. Ambini Tambi koa pun heran aya bera.
"Why?" jarea.
"I want to take photo.." jawab Pak Ayie Ayie sambil nojok ka babah paha ambini Tambi koa. Sebalah agik kokot Pak Ayie Ayie nangkapi kamera.

Amia agik ba ambini Tambi koa ngariak nyaruk aki ea. Aki ambini Tambi koa pun atangk nabanan tongkat kayu. Ia terus mangkong Pak Ayie Ayie. Daam masa ang sama, tokey kadey kamera koa taie pun ngaramus. Ia pun ngocoh Pak Ayie Ayie. Lalu terjadi pergelutan. Pak Ayie Ayie annak dapat melawan. Mangkin rami urangk nyarang Pak Ayie Ayie.

"Adoh..Adoh...Adoh..!! Adek..Adkk Donok...Adoh adadah...!" Senyap.

Jakoa lah curita ea Pak Ayie Ayie lalu taguringk di Hospital Kuching. Pasal kasih sayang ea ka anak ea lalu Pak Ayie Ayie urangk nyarang. Annak pasal pasal Pak Ayie Ayie lalu masuk hospital. Nang gak sidi lah ang ja urangk, manusia di bandar aya perangai binatang. Annak usul periksa, terus menjatuhkan hukuman. Urangk ang bodo bodo, lurus bendol aya Pak Ayie Ayie pun dikarongoie. Langsung annak ada perikemanusiaan.

Habis badongo dongo kepala Pak Ayie Ayie. Kepala ea terpaksa dioperesen sebab ada darah beku diotak ea kana pangkong. Ia dah annak sedar. Doktor dah mius is senapant dioperesen.

Waktu ia tatanang ka ambini babaju putih koa taie, Pak Ayie Ayie baru mula sedar. Mungkin bini ea? Mungkin malaikat? Antah. Tapi kesan ubat bius koa masih ada sedikit. Kalau kesan ubat bius koa dah abis kay ea, baru lah Pak Ayie Ayie merasa sakit ea.

.

Tuesday, July 7, 2009

PAK AYIE AYIE HIPOKRIT UNTUK KEBAHAGIAAN SAMUA

Kuchup-kuchup Pak Ayie Ayie duduk atas bangku di uas dapur rumah ea. Nang dah paringkak idup PakAyie Ayie selalu bafikir sambil badialog daam kapala otak ea. Dibatak kak gila, annak ugak. Kalau dipariksa kepala otak ea koa garenti berasih seputih jerebu.

Annak nya ar gila. Ada ugak dangan matak ia bodo-bodo. Tapi daam istilah Salako anyian, bodo-bodo koa bukannya bodo. Bodo-bodo anyian rati ea annak sangapea chun. Perkataan ang samak ngan rati bodo-bodo anyian mungkin baga. Baga-baga ja urangk. Tapi baga-baga anyian taie rati ea bodo. Jaji, bodo-bodo anyian taie sabaya lah rati ea bodo.

Koa lah ja kitak olah Pak Ayie Ayie anyian. Bodo-bodo. Baga-baga. Bodo.

Tapi bagi Pak Ayie Ayie, ia bukannya bodo. Bukannya baga. Ia annak maridah walaupun kadang kadang ia sendiri pun katawak mikirant olah ea sendirik. Mayea annak ea? Jukut ang annak patut-patut disimikirant. Adalah patut Pak Ayie Ayie anyian angan angan jajiak playboy ja kitak? Kebak-kanan ambini bato bato ngapit ia. Ada ang annak dapat disea akok, maaset di babah katiak ea. Ada ang jengkek-jengkek di belakang. Ada berwarna putih. Ada berwarna itamk. Ada berwarna merah jambu. Ada ugak ang berwarna unggu. Antah manusia bangsa amialah ang berwarna unggu koa tah ea. Bukan main lagak Pak Ayie Ayie bila diambini samaki. Kangak-kangak mout ea. Gigi ea ang abangk koa pun tiba tiba bakilat aya gigi kakurak. Putih.

Klik Klik Klik...klik. Bapuluh puluh kamera nak idak surat khabar ngan majalah ngambarik Pak Ayie Ayie ngan bala ambini koa. Bamacam macam posing. Ada ang senget. Ada ang bongkok tapi kapala ea mamaik ke kebak ke kanan. Posisi ang ia paling suka apabila ia guringk ada dua talu ekok ambini duduk atas parut ea. Ia mukak dikit baju di bahagian dada ea, garik bulu dada ea aya bulu rambutan buruk. Dah itamk.

"Ehem..!" Mak Ayie Ayie tiba tiba duduk samak Pak Ayie Ayie.
"Ngacho ajak.." Napant abis bab Pak Ayie Ayie bagambar koa taie, Mak Ayie Ayie dah masuk campur aya iklan. Kadang kadang angan angan nyian perlu iklan ayak nyadarik diri. Kalau annak dangan kacho ngan iklan, anyut..Annak batapis tapis.

Baie ba gak unang ia mataki dangan sekampongan nea kisah bini ea ngepetant ia amok nasi balaok tahi ari koa. Supant ugak ba nya ar. Tapi demi kasih sayang Pak Ayie Ayie ka bini ea, kesalahan bini ea koa dah ia maafkan. Kalau adat Salako, kesalahan aya koa nang dah patut diukum. Diadati. Antah jamaea lah gak unang hukuman nea kalau kasalahan bini ngepeti aki ea amok balaok tahi.. Gik annak suah terjadi daam sejarah manusia. Bingung kapala otak ketua kampong ngukumak.

"Damia ba kau mikirant?" jarea bini ea ka Pak Ayie Ayie.
"Mikirant cara ngagoak duit.." jawab Pak Ayie Ayie. Sabanarea baru ajak ia baangan angan bagambar ngan nak edak model seluruh dunia.

"Amay bera boh.." jarea bini ea ugak agik mujuk aki ea.
"Bera amia ba?" tanya Pak Ayie Ayie.
"Kes aku mungkus amok ngu balaok tahi ari dohok koa ba.." sahut Mak Ayie Ayie. Ia maok maba aki ea bacurita panjang sabanarea. Ari pun dah maok umarek. Burungk burungk pun dah mula puangk ka tampat masing masing. Kahea burungk anchuriat ang masih chinco labant bamunyi. Ang ja urangk, ia ada nanang jukut ang bukant taino mun nya bamunyi bising umarek ari. Entah lah.

"Ah..koa kisah lama.." jarea Pak Ayie Ayie.

Sabanarea baru ari daohok koa kajadian koa berlaku. Tapi bagi Pak Ayie Ayie, ia dah ama disea ngaupaant. Koa lah kay nya ar dangan matak bodo-bodo Pak Ayie Ayie anyian. Bini ea ngepetant amok balaok tahi pun di sea maafkan. Mun angaki lain dah ama ia bagagok bini barahu. Mun annak dapat nekel andara, janda tua pun dikebas. Dasar angaki. Mun annak jakoa, bukant angaki dama ea.

Waduh! Pak Ayie Ayie tetap angaki. Ia nahuie dirik ea angaki. Bini ea nahuie ia angaki. Annak ada perubahan mia mia. Masih sebaya aya mula mula perkahwinan mereka dahulu kala. Koa lah kay nya ar Pak Ayie Ayie annak setuju bila dangan matak ia bukan angaki kalau bersifat sayang ngan bini walau pun bini koa bersifat aya tinggaong. Pak Ayie Ayie adalah bukti ea. Walau pun ia maafkan kesalahan bini ea ngepetant ia amok balaok tahi, ia tetap gagah perkasa aya angaki biasa. Annak ada kurang ea. Angor gak aya dangan lain koa. Muka ganas. Suara bengis. Babaongkok-baongok muscle ea sampea maok pacah baju ang dimakay. Mancho. Tapi bila ada salesman nyua ubat-ubat ngoati tenaga batin, wah..berebut rebut mali.

Pak Ayie Ayie annak perlu jakoa. Ia jenis angaki ang bukan nya lemah lembut tapi jenis gagah lembut. Rupa ea aya lembut tapi bila perlu, ia bisa jaji gagah. Kalau bini bera bera, ia annak bisa bera balik atau pun nyawab. Kalau ia bera pun, annak ia karahangk-karahangk aya dangan lain. Mun kokot ea koa, haram, nang annak suah nampar bini ea. Tampar tampar sayang koa adalah..

Koa lah kay nya ar Pak Ayie Ayie lebih suka angan-angan. Damia pun dapat ia ngarajaan daam kepala otak ea. Bini ea mayea nahuie. Bauma dapat. Bakabon dapat. Bagerek dapat. Bagambar ngan model seluruh dunia pun dapat. Bini ea mayea nahuie? Bila bini ea annak nahuie, jaji annak lah bini ea nimuru. Masalah rumah tangga anyian biasa ea berpunca daripada perasaan panimuru. Jeles. Dah tuha-tuha pun panay jeles. Bagi Pak Ayie Ayie, untuk mengelakkan bab-bab nimuru anyian, bato dehek ia makay kapala otak ea ajak. Agik pun, bini bini nimuru anyian bukannya mengenai jukut ang sidi-sidi. Kebanyakan nea mengenai jukut-jukut ang dangan nyucritaant.

"Oi..aku nangar aki ngu dah ada pujaan barahu..." Wah! Naik darah si bini ka kepala.

"Oi..aku nanang aki ngu duduk nyochok kopi ngan ambini taie. Tah sapay lah.." Wah! Naik darah si bini ke kepala. Mun annak disumbat oleh tahi terinyengk, tahi idungk, tahi mata...mungkin manchit-manchit darah koa kauar. Tekanan darah tinggi.

Ang sebenar ea, curita dangan. Kalau sidi pun, annak lah nya ar tarus babiniak barahu. Annak ibuh lah nimuru sampea nyakiti dirik sendirik. Sampay darah tinggi. Ujung-ujung mati tasongkop, lalu jukut ang dinimuruie koa lalu jaji sidi-sidi.

Resepi Pak Ayie Ayie anyian masih bato. Bini annak nimuru. Duit ea annak membazir. Bukan senang-senang ampusak ke Paris bagambar ngan segala nek idak model seluruh dunia. Pak Ayie Ayie dapat bagambar free. Ada model model koa duduk manja atas parut ea. Waduh!

Mak Ayie Ayie masih di sisi ea. Bukant nya sidi-sidi. Mak Ayie Ayie bukannya nahuie. Abis curita. Annak ada cemburu. Annak ada syak wasangka. Aman bahagia. Jukut angkoa lah ang diperlukan manusia. Bahagia.

Dangan matak Pak Ayie Ayie anyian bodo-bodo. Baga-baga. Tapi ia dapat hidup bahagia ngan resepi ea koa. Ia annak suah nyakiti ati bini ea. Jaji, sapay ang bodo? Pak Ayie Ayie bodo-bodo tapi ia annak bodo. Ia annak suah maridah aya dangan lain. Ambini enes sedikit, dah kehangap kehangap.

(Ssshhiit!!! Kalau ada ambini ngaintas Pak Ayie Ayie pura pura kaimpanan, ngosok mata ea tapi daam masa ang sama ia neropong ambini koa melalui celah jari jari ea. Bini ea mayea nahuie?) Gata.